Promieniowanie jądrowe

Tematy na powtórzenie.

16. Jądro atomowe

Dlaczego jądro atomowe się nie rozpada? Czy może się rozpaść?

Wyjaśnij pojęcie „antymateria”.

Wyjaśnij pojęcia: „atom”, „pierwiastek chemiczny”, „jądro atomowe”, „izotop”, „liczba atomowa”, „liczba masowa”.

Podaj skład jądra atomowego na podstawie liczby atomowej i liczby masowej pierwiastka/izotopu, np. Z jakich cząstek są zbudowane atomy?

17. Promieniowanie jądrowe

Porównaj właściwości znanych rodzajów promieniowania: alfa, beta i gamma ( przenikliwość, szkodliwość, …)

Jak wpływ promieniowanie jądrowe na organizmy żywe?

Omów sposoby powstawania promieniowania jądrowego.

Podaj zastosowania promieniowania jądrowego w różnych dziedzinach życia.

Jak możesz ochronić się przed promieniowaniem jądrowym?

18. Reakcje jądrowe

Wskaż różnice między reakcjami jądrowymi a reakcjami chemicznymi.

Omów rozpad alfa, beta oraz sposób powstawania promieniowania gamma.

Zapisz reakcje jądrowe za pomocą symboli.

Podaj zasady konieczne do opisu reakcji jądrowych

Przykładowe zadania:

Zad.1 W wyniku przemiany izotopu uranu ²³⁵U (92) powstał ołów ²⁰⁷Pb (82) . Ile cząstek α oraz ß było pozostałymi produktami tej przemiany. Zapisz tę reakcję rozpadu:

……………………………………………….. liczba cząstek alfa:…….., beta: ………

Zad. 2 W wyniku rozpadu uranu ²³⁵U (92) zostały wyemitowane 4 cząsteczki α oraz 2 ß.

Zapisz tę reakcję:

                                        ……………………………………………………………………..

Zad. 3 

Bombardowanie jąder glinu ²⁷₁₃Al  neutronami wywołuje różne skutki w zależności od ich prędkości. Powolne neutrony zostają pochłonięte przez jądra glinu. Neutrony o większych prędkościach powodują powstanie jąder magnezu (Mg) i emisję protonów. Jeszcze szybsze neutrony wyzwalają emisję cząstek α i powstanie jąder sodu (Na). Zapisz opisane powyżej reakcje.

1. ...........................................................................................................................................

2. ............................................................................................................................................

3. ............................................................................................................................................

Zad. 4. Uran

Spośród pierwiastków występujących naturalnie w Ziemi największą liczbę atomową ma uran.  W uranie naturalnym występują głównie dwa izotopy ²³⁵U i ²³⁸U. W wyniku rozpadów promieniotwórczych uran ²³⁸U przechodzi w tor ²³⁴Th, a następnie w proaktyn ²³⁴Pa. Zapisz te reakcje jądrowe.Określ liczbę protonów,  neutronów i nukleonów w jądrze atomu  uranu. 

Zad.5. Ile protonów i neutronów znajduje się w jądrach następujących izotopów węgla: ¹⁰₆C, ¹¹₆C, ¹²₆C,¹⁴₆C, ¹⁵₆C?

Zad.6 W jądro azotu ¹⁴₇N uderza cząstka , wybija z niego proton i sama w nim pozostaje. Napisz równanie reakcji.

Zad.6 Przy pochłanianiu neutronu przez jądro magnezu ²⁴₁₂Mg powstaje promieniotwórczy izotop sodu ²⁴₁₁Na. Jakie cząstki są wypromieniowywane przy tej reakcji jądrowej?

Zad.7. Określ,które paryjąder są izotopami: ¹⁶₈O i ¹⁸₈O, ³⁶₁₆S i ³⁶₁₈Ar, ³⁷₁₇Cl i ³⁸₁₈Ar.

Zad.8. Uzupełnij reakcje:

¹²₆C^{* --> 12}₆C+…

²³⁸₉₂U--> …+⁴₂He

²³⁴₉₂U --> ²³⁰₉₀Th+…

²¹⁸₈₄Po --> …+⁴₂He

²¹⁴₈₂Pb --> ²¹⁴₈₃Bi+…

²¹⁰₈₂Pb --> ²¹⁰₈₃Bi+…

²¹⁰₈₁Tl --> ²¹⁰₈₂Pb+…

²¹⁰₈₃Bi --> …+β^-

²¹⁰₈₁Tl --> …+2 β 

Zad.9. Jeśli pierwiastek promieniotwórczy ^A_ZX ulegnie dwukrotnie przemianie α, trzykrotnie β^- i raz przemianie β⁺ to co będzie produktem końcowym tych przemian?

Zad.10. Jądro promieniotwórczego ²²⁶₈₈Ra ulega dwóm przemianom α, a następni trzem przemianom β^-. Określ skład powstałego jądra.

Zad.11. W wyniku przemian jądrowych jądro ²²⁶₈₈Ra przekształca się w jądro ²¹⁸₈₅At. Określ ile przemian α i β^-  zaszło.

Zad. 12 Promieniowanie alfa  to:

a)       strumień elektronów lub pozytonów;             b) strumień protonów;

c)       strumień jąder helu;                                       d)  promieniowanie elektromagnetyczne 

Zad. 13 Cząstka b wpada w obszar jednorodnego pola elektrycznego, prostopadle do linii pola. Jakim ruchem porusza się (wykonaj uzupełnij rysunek):

Zad. 14 Cząstka a wpada w obszar jednorodnego pola magnetycznego, prostopadle do linii pola. Jakim ruchem porusza się (uzupełnij rysunek):